kpss ilk türk beylikleri

İlk Türk Beylikleri

İlk Türk Beylikleri Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’da kurulmuştur. Bu konu aynı zamanda Türkiye Tarihi konusuna giriş niteliğindedir. Türklerin tarihi Oğuz Türklerinden Selçukluların Anadolu’yu fethiyle başlamıştır. Çağrı Bet Anadolu’ya yaptığı keşif akınları ile beraber Anadolu topraklarını tanıma imkanı bulmuştur. 1048 Pasinler Savaşı ve 1071 Malazgirt Savaşı ile Bizans’ın direnişi kırılarak Anadolu artık bir Türk yurdu olmaya başlamıştır.

Halen devam etmekte olan Türkiye Tarihi beş bölümden oluşmaktadır.

  • İlk Anadolu Türk Beylikleri Dönemi
  • Anadolu Selçuklu Devleti Dönemi
  • Anadolu Türk Beylikleri Dönemi
  • Osmanlı İmparatorluğu Dönemi
  • Türkiye Cumhuriyeti Dönemi

Kpss tarih dersine Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’da kurulan İlk Türk Beylikleri konusu ile devam edelim.

Anadolu’da Kurulan İlk Türk Beylikleri

  1. Saltukoğulları: Anadolu’da kurulan ilk Türk beyliği Saltukoğulları’dır. Erzurum ve çevresinde Ebu Kasım tarafından kurulan Saltukoğlu Beyliği, 1202 yılında Anadolu Sultanı Rükneddin Süleyman Şah tarafından yıkılmıştır.
  2. Mengücekoğulları: Mengücek Gazi tarafından Erzincan ve çevresinde kurulan Mengücekler, 1228 yılında 1. Aleaddin Keykubat tarafından yıkılmıştır.
  3. Danişmendoğulları: Sivası merkez olmak üzere Tokat, Amasya ve Kayseri civarını içine alarak kurulmuş olan Danişmendoğulları, Gazi Ahmet Bey tarafından kurulmuştur.Haçlı ordularına karşı büyük savaş veren Danişmendler, 1178 yılında 2. Kılıçarslan tarafından yıkılmıştır.
Danişmendoğulları ile unutmamamız gereken iki önemli nokta vardır. Birincisi, Tokat’ta yer alan ve Danışmendoğulları tarafından yapılan Yağıbasan Medresesi, Anadolu’da kurulan ilk medresedir. Ayrıca ilk para bastıran beylik Danişmendoğullarıdır.
  1. Artukoğulları: Artuk Bey’in oğulları Sökmen ve İl Gazi tarafından kurulmuş olan Artuklular, 3 kola ayrılarak gelişmişlerdir.
    • Hasankeyf Kolu: Eyyubiler tarafından 1232 yılında yıkılmıştır.
    • Harput Kolu: Anadolu Selçukluları tarafından 1234 yılında yıkılmıştır.
    • Mardin Kolu: Akkoyunlular tarafından 1409 yılında yıkılmıştır.

Kpss sorularında son zamanlarda sık çıkan beyliklerden biri olan Artukoğulları Beyliği Güneydoğu Anadolu Bölgesinde birçok köprü bırakmıştır.

  • Malabadi Köprüsü
  • Hasankeyf Köprüsü
  • Haburman Köprüsü
  • Deve Geçidi Köprüsü
  • Dunaysu Köprüsü
  • Amarçay Köprüsü
  1. Çaka Beyliği: Kpss tarih dersinde ilk Türk beylikleri içinde yer alan Çaka Beyliği, Çaka Bey tarafından İzmir yöresinde kurulmuştur. Çaka Beyliği Anadolu’da kurulan ilk denizci beylik olma özelliğini taşır. Çaka Bey de ilk Türk denizcisidir.
  2. Sökmenoğulları: Ahlat ve Van Gölü civarında kurulmuştur.
  3. Dilmaçoğulları: Bitlis.
  4. Çubukoğulları: Harput.
  5. Tanrıvermişoğulları: Efes.
  6. Yınaloğulları: Diyarbakır yöresinde kurulmuştur.

Kpss genel kültür tarih dersinde Türkiye Tarihi içinde Anadolu’da kurulan ilk Türk beylikleri bunlardır. Şimdi bu beyliklerin özelliklerine göz atalım.

İlk Türk Beylikleri Özellikleri

  • İlk Türk beylikleri Malazgirt Savaşı’ndan sonra Anadolu’nun fethiyle görevlendirilen komutanlar tarafından kurulmuştur.
  • Anadolu’nun Türkleşmesinde önemli bir yere sahiptirler.
  • Türk İslam kültür ve medeniyetinin gelişimine katkıda bulunmuşlardır.
  • Bizans ve haçlılara karşı başarılı bir şekilde mücadele etmişlerdir.
  • İlk Türk Beylikleri, kurucularının ismi ile ortaya çıkmışlardır.

Kpss genel yetenek Tarih dersinde yer alan Türkiye Tarihine Giriş ve Anadolu’da Kurulan İlk Türk Beylikleri konusu tamamlanmıştır. Bir sonraki kpss tarih dersinin konusu Anadolu Selçuklu Devleti olacaktır.

, , , , ,

90 Yorum Yapılmış İlk Türk Beylikleri

  1. Utku Sözer 04 Ocak 2018 at 16:08 #

    Bunlar sırasıyla mı arkadaşlar

  2. azim 06 Mayıs 2017 at 20:32 #

    cok gzeklllll

  3. azim 28 Nisan 2017 at 21:47 #

    çok işime yaradı teşeklürlr

  4. ZÖHRE DEMİR 26 Ocak 2017 at 22:21 #

    EMEĞE SAYGI DUY BİRAZ

  5. ZÖHRE DEMİR 26 Ocak 2017 at 22:19 #

    ÇOK TEŞEKKÜR EDERİM ÇOK GÜZEL OLMUŞ ELİNİZE SAĞLIK:):)

  6. merida 21 Kasım 2016 at 16:01 #

    güzel

  7. ali 13 Kasım 2016 at 19:46 #

    HARİKA OLMUŞ :d

  8. Ercan081 30 Ağustos 2016 at 15:42 #

    Konuları çok iyi özetlemiş, Allah razı olsun. Vallahi kalan şu kısa zamanda nasıl hazırlanabilirim diye endişelenirken birden bu siteyi buldum. Çok teşekkür ederim siteyi hazırlayanlara…

  9. nuran demir 10 Ocak 2016 at 16:38 #

    Çok sağolun çok işime yaradı

  10. İSİM GEREKLİ DEĞİL 06 Ocak 2016 at 17:48 #

    SÜPERSİNİZ İYİKİ BÖYLE BİR PAYLAŞIMDA BULUNDUNUK KİTABIMI OKULDA UNUTMUŞTUM SAYENİZDE BURADAN BAKTIM İNŞALLAH 100 ALIRIM AMA BU SADECE BİR KONUSU OSMANLI TARİHİ ÇIKICAK :\

  11. Muhammed 16 Aralık 2015 at 19:22 #

    Çok iyi oldu hiç bulamadım böyle

  12. pamugumun sekeri 05 Aralık 2015 at 18:16 #

    Guzelde kuruldugu tarihlerde olsaydi guzel olurdu

  13. yusuf 28 Kasım 2015 at 13:55 #

    çok iyi

    • Anonim 13 Kasım 2016 at 14:23 #

      Aynen

  14. eray 28 Kasım 2015 at 12:29 #

    gercekten cok iyi bir sey isime yardı cok cok tesekürederim

  15. gusmuk tükrük 26 Kasım 2015 at 18:09 #

    çoh iyi grow

  16. balgam 26 Kasım 2015 at 18:05 #

    eserleride olsa iyi 🙂

  17. Tufan Karaman 12 Kasım 2015 at 20:44 #

    CcC Bozkurtlar Ulusun Allah Turku Korusun CcC

  18. çıngıraklı 14 Ekim 2015 at 09:13 #

    hiç beğenmedim hocadan azar yedim hıh

  19. Kabusum wt 22 Ağustos 2015 at 12:43 #

    Çok beğendim

  20. mustafa 28 Mayıs 2015 at 16:46 #

    sahol teşekur ederim bana çok lazımdı çok teşşekur ederim

  21. x 14 Ocak 2015 at 21:12 #

    yanlız bunlar 7.sınıf konusu:)

  22. sınav var !!!!! 12 Ocak 2015 at 21:59 #

    Yarın sınav var bu bilgiler çok işime yarıyacak gerçekten o yuzden bu bilgilerini paylaşan kişilere çok teşekkür ederim hepsinden allah razı olsun 😀

  23. okuyucu 11 Ocak 2015 at 22:25 #

    çok teşekkürler sınavım vardı ve sınavlarıma buradan çalıştım anlamadığım konuları anladım…
    Ve sınavımdan 90 aldım herkese başarılar dilerim…

  24. serhat 04 Ocak 2015 at 13:51 #

    Çok güzel olmüş ellerinize sağlik işime yaradı teşekkür ederim saygılarımla görüşürüz

  25. ismini vermek istemeyen ömer 25 Aralık 2014 at 19:43 #

    Çok işime yaradı teşekkürler 😀

  26. beyza 03 Aralık 2014 at 18:16 #

    harika bir site çok işime yradı teşekkürler

  27. ahmet aygun 25 Kasım 2014 at 18:12 #

    Çok iyi herkese tavsiye ederim
    (7.sınıf)

  28. yiğit 25 Kasım 2014 at 10:54 #

    işime yaradı çok teşekkürler :d

  29. emin 19 Kasım 2014 at 16:31 #

    muthiş

  30. buğra 10 Kasım 2014 at 19:15 #

    çok teşekkürler çok işime yaradı 😀

  31. halukcan 08 Kasım 2014 at 19:31 #

    çaka oğullarının olması gerekiyo mu

  32. zinet tayfur 08 Kasım 2014 at 14:12 #

    süper bir site

  33. hasan 07 Kasım 2014 at 17:32 #

    Abi adamın dibisiniz

  34. zinet tayfur 06 Kasım 2014 at 17:09 #

    çok iyi anlatılıtor

  35. seyfullah 03 Kasım 2014 at 16:09 #

    saolun allah razı olsun çok işime yaradı :))) (-_-)

  36. melike 30 Ekim 2014 at 19:07 #

    Çook saolun hazırlynların elleri dert görmesinnnnn

  37. misafir 30 Ekim 2014 at 16:13 #

    benimde cok işime yaradı elinze sağlık sayenizde dersten geçtim
    emeklerinize teşekkür edrim:D<3

  38. Yağmur cekic 26 Mayıs 2014 at 18:36 #

    Bilgiler cok isime yaradi tesekkurler;)
    Ama biraz daha ozet olsaydi tek cumle ile daha guzel olabilirdi…

    • La 10 Kasım 2016 at 17:48 #

      Yanlız zaten kısa sen bunları bir araştır istersen en kısalarından bu site

  39. Yağmur cekic 26 Mayıs 2014 at 18:34 #

    Bilgiler cok isime yaradi tesekkurler;)

  40. deniz kaya 18 Mayıs 2014 at 18:35 #

    İlk türk beyitlerin de eğitim yokmu ya hic bulamadım başka sayfada da yok

  41. seda 08 Mayıs 2014 at 19:31 #

    çok işime yaradı inşallah projeden 100 alırım 😀

  42. hatice 05 Nisan 2014 at 19:54 #

    insanllah bnde100 alırm…:-D

    • lonely girl 14 Nisan 2014 at 19:18 #

      inşallah bende projeden 100 alırım…

  43. elif 23 Mart 2014 at 13:54 #

    bnm hiçbir işime yaramadı

  44. halil 19 Mart 2014 at 21:18 #

    allah razı olsun çok güzel bilgiler var

  45. SARIŞIN GÜZEL 23 Şubat 2014 at 13:38 #

    izmir ve çevresinde gelişen ilk türk beylikleri lazım bana

  46. sena 13 Ocak 2014 at 17:23 #

    bune la çok uzun ;*

    • misafir 30 Ekim 2014 at 16:15 #

      bence uzun değil bu bilglerin kıymetini bilelim gelecekte bize cok lazım olacaktı..
      ben sana tavsiye canım..
      😀

  47. serhat klş klş 08 Ocak 2014 at 17:44 #

    hupey süper valla saolun

  48. Özlem 06 Ocak 2014 at 17:53 #

    Çok çok çok ışıme yaradı . 😀

  49. .... 01 Ocak 2014 at 15:22 #

    çok iyi 😀

  50. Aşkım Şevval Şen 30 Aralık 2013 at 18:51 #

    Teşekkürler sizin her yerinizden öpüyim 😀

  51. FERHAT kılıç 28 Aralık 2013 at 20:51 #

    çoook TŞK :d :d

  52. bilal 26 Aralık 2013 at 13:35 #

    Anadoluda Kurulan İlk Türk Beyliklerinin Eserleri

    Erzurum Ulu Cami: Saltuklular
    Divriği Ulu Cami: Mengücekler
    Mardin Ulu Cami: Artuklular
    Karaman Hatuniye MedresesiKaramanoğulları
    Tokat Yağıbasan MedresesiDanişmendler
    Erzurum Yakutiye MedresesiSaltukoğulları

    Anadolu’daki Erken Türk Beylikleri’nden cami, medrese, mezar anıtı dışında-sayıları az olmakla beraber-başka yapılar da günümüze gelmiştir. Bu yapıların başında, eski yollar üzerinde karşımıza çıkan köprüleri saymak gerekir. Geçit görevinin yanı sıra mimari özellikleriyle de dikkati çeken köprüler, yapıldıkları yerin koşulları içinde gerçekten ilginç denemelerdir. Erken devir örnekleri Güneydoğu Anadolu’da, özellikle Artuklu topraklarında karşımıza çıkmaktadır. Biçimsel zenginlikleri, üzerlerinde yer yer karşılaşılan plastik örnekleri, bu yapıların yalnız bir yeri aşma gereksinimiyle yapılmadıklarını göstermektedir. Dicle Irmağı üzerinde 1116 yılında yapılmış olması mümkün Hasankeyf Köprüsü, Cizre yakınlarındaki 1164 tarihli Dicle Köprüsü, Silvan yolunda Batman Suyu üzerinde 1147 tarihli tek bir kemerden oluşan ünlü Malabadi Köprüsü, 1179 tarihli Çermik Köprüsü, 1204 tarihli Mardin yakınlarında Dunaysır Köprüsü, Diyarbakır yakınlarındaki 1218 tarihli Devegeçidi Köprüsü ve yakın zamanlarda tamamen ortadan kalkan gene Diyarbakır yakınlarındaki Ainbarçayı Köprüsü Artuklular döneminden kalma önemli örneklerdir. Her biri başlıbaşına mimari bir değer olan ve bir kısmı bugün de kullanılan bu köprülerde, eski geleneksel motiflerle yüklü figürlerin bulunuşu ilgi çekicidir.

    Anadolu’da sürekli yenilenmek, genişletilmek suretiyle günümüze ulaşabilen savunma amaçlı yapılar arasında kale ve surları özellikle belirtmek gerekir. Zamanla ulaşım sisteminin, yerleşme merkezlerinin, savunma sistemlerinin değişmesi sonucu terk edilen bu kalelerden çoğunun ilk kuruluşları, Türkler’den öncesine gitmektedir. Ancak Türkler’in de bu alanda önemli çalışmalar yaptığı bilinmektedir. Diyarbakır surlarında Artuklular’dan kalma 1208 tarihli Evli Beden Burcu ile Yedi Kardeş Burcu bu konuda verilebilecek en güzel örneklerdir.

    • gizli 02 Aralık 2014 at 17:02 #

      çoooooook sağol ya çok iyi bilgiler detaylı güzeeeeeeeeeeeeeeeeel

    • elif 03 Aralık 2014 at 19:27 #

      çok yardımcın oldun sağol

  53. merve 25 Aralık 2013 at 16:00 #

    çok teşekkür ederim gerçekten çok işime yaradı 😀 😀

    • saadet 20 Temmuz 2014 at 10:59 #

      ellerinize sağlık güzel anlatılmış akılda kalıcı

      • devran 24 Kasım 2015 at 19:11 #

        cok güzel yazmışlar ellerine sağlık

  54. Aşkım Affet 19 Aralık 2013 at 19:06 #

    Teşekkür Ettiimm..! 🙂 🙂 🙂

    • çağatay 24 Aralık 2013 at 17:13 #

      süper abi

  55. elif 19 Aralık 2013 at 16:17 #

    harik cok tesekurler (:

  56. smiler 16 Aralık 2013 at 18:20 #

    tşkrlr ama fazla uzun olmuş yaaaa yazna kdr ck zmnm gecti

  57. ecem 15 Aralık 2013 at 11:51 #

    keşke haritanın resminide koysaydınız

  58. ömer 14 Aralık 2013 at 13:04 #

    süper emeklerinize değmiş ellerinize sağlık

  59. ThE kİnG 12 Aralık 2013 at 20:11 #

    lan bide harita olsa tam olacaktı D:

  60. ali k 10 Aralık 2013 at 20:30 #

    teşekkürler 😀

  61. ceyda 07 Aralık 2013 at 11:50 #

    süepr 🙂

  62. İlayda T K 05 Aralık 2013 at 19:04 #

    Çok yardımcı oldu 😛

  63. AliBaran 04 Aralık 2013 at 18:11 #

    Çok Sağolun Tamda İşime Yarayan Şeyler Var Emege Saygı lütfen 🙂

    • ülkü 26 Aralık 2013 at 16:29 #

      gerçekten çok teşekkürler lazım olan bilgilerin hepsi burada emeğiniz boşa gitmedi inşallah 100 alırım

  64. musa 04 Aralık 2013 at 13:16 #

    valla performanstan 100 aldım çok güzel 😀

    • Emre 17 Aralık 2013 at 18:41 #

      harbi mi bende performans için aldım ama müthişş

  65. fatma 04 Aralık 2013 at 12:13 #

    çok güzel bilgiler var

    • neslihan 27 Kasım 2014 at 14:15 #

      çok güzelll tşk ederim sagolun

  66. ahmet 03 Aralık 2013 at 16:55 #

    süper olmüş

  67. ugur 02 Aralık 2013 at 19:18 #

    vallaha cok güzel olmus ellerinize salih

  68. melek 29 Kasım 2013 at 21:54 #

    Super yaaa sadece tarihi eserler yazmiyor ama ben onlari kitaptan baktim. Cok tesekkurler emeklerinize saygii :))

  69. muhammet 25 Kasım 2013 at 18:58 #

    çok güzel bilgiler var

  70. irem 19 Kasım 2013 at 18:23 #

    Benmdee işime yaradıı emeklerınızee saygı 🙂 🙂 🙂

  71. DENİZ IRMAK 19 Kasım 2013 at 15:15 #

    işime yaradıııı

  72. Salih 15 Kasım 2013 at 19:10 #

    iyi ama bunların bıraktığı tarihi eserlerde lazım ödev salı günü yanı 19 kasım 2013e kadar yetismeli !!

    • irem 19 Kasım 2013 at 18:22 #

      aynen bana da yarına lazımm tarıhı eserlerı yaz cıkıyor bır kac tanesı mesela camıler,medreseler,mezar anıtları,diğer yapılar 🙂

    • siz anlamassınız 08 Kasım 2015 at 17:30 #

      baban sitesidir istediğin gibi çalıştırısan he mi
      ne ayaksın lan sen

      • Serkan Tekbaş 08 Kasım 2015 at 19:58 #

        Lütfen terbiye sınırlarını geçmeden eleştirimizi yapalım. Saygılar.

        • terbiye lazimmm 01 Aralık 2015 at 18:52 #

          Annen baban sana terbiye vermemis oglum dimi yavrum biraz edepli ol gerizekali oglum

      • kamil 19 Kasım 2015 at 17:44 #

        güzeldi çok işime yaradı

    • pınar 08 Aralık 2015 at 13:56 #

      teşekürler

Bir Cevap Yazın