I.Meşrutiyet

I. Meşrutiyet

I. Meşrutiyet konumuzda I. Meşrutiyet’in ilanı ve II. Abdülhamit dönemini inceleyeceğiz. Islahat ve Tanzimat fermanlarının yayınlanmasının ardından sona ermeyen ülke, yönetim, ekonomi ve dış ülkeler ile olan sorunlar sona ermemiş, ülke yönetimi üzerinde baskılar artmıştır. Bu sorunların çözümü için meşrutiyetin ilan edilmesi baskıları artmıştır. Önceki konumuzda Tanzimat Dönemini incelemiştik. Sıradaki kpss tarih dersi konumuz ise I. Meşrutiyet  olacaktır.

I. Meşrutiyet

Avrupa’ ya eğitim için giden öğrencilerden aydın bir sınıf oluşmuş ve bunlara Jön Türkler (Genç Türkler veya Genç Osmanlılar) denmiştir. Bu grupta Namık Kemal, Ziya Paşa, Mithat Paşa ve Hüseyin Avni gibi aydınlar bulunuyordu. Jön Türkler devletin içinde bulunduğu durumdan ve yaşadığı sorunlardan ancak meşrutiyetin ilanı ile kurtulacağını savunuyordu.

Fransız ihtilali ile yaygınlaşan Ulusçuluk (Milliyetçilik) anlayışı ile iç isyanlar başlamıştır. Bu isyanlar devletin parçalanmasına ve yabancı ülkelerin iç işlerimize karışmasına neden olmuştur. Jön Türkler Osmanlı halkının kurtuluşunun Osmanlıcılık ruhu ve vatandaşlık bilinci ile etrafında birleştirerek azınlıkların yönetime katılması ile olacağını savunmuştur. Bu amaçla padişah Abdülaziz’e baskı yapan Jön Türkler, Abdülaziz kabul etmeyince Şeyhülislamdan fetva alarak tahtan indirip yerine V. Murat ‘ı tahta geçirdiler. Ancak V. Murat’ı da devleti yönetecek yeterlilikte görmedikleri için akli dengesi yerinde olmadığı gerekçesi ile tahtan indirerek yerine II. Abdülhamit’i geçirmişlerdir. II: Abdülhamit’i tahta geçirmeden önce meşrutiyeti ilan etme şartını kabul ettirmişlerdir. Tahta geçen II. Abdülhamit Belçika ve Prusya anayasalarını örnek alarak Kanun-i Esasiye anayasasını hazırlatmış ve 23 Aralık 1876 tarihinde meşrutiyeti ilan etmiştir.

Meşrutiyetin ilanı ile ilk defa parlamenter sisteme geçilmiş ve ilk kez anayasa ilan edilmiştir. İlk defa halk yönetime katılmış ve anayasal bir yönetim başlamıştır. I. Meşrutiyete göre yasama yetkisi meclise aittir. Kanun teklifi padişahın izni ile sadece hükümete aitti. Yürütme görevi ise padişahın seçmiş olduğu hükümete aitti. Hükümet padişaha karşı sorumluydu. Kanunlar ancak padişahın onayı ile yürürlüğe girebilirdi. Padişah mahkeme kararına ihtiyaç duymadan sürgüne gönderebilir ve olağan üstü durumlarda meclisi kapatabilirdi.

Meşrutiyetin ilanında etkili olan nedenlerden biri de İstanbul Konferansı kararlarını etkilemek olmuştur. Osmanlı meclisi Meclis-i Ayan (Ayanlardan oluşan meclis) ve Meclis-i Mebusan (Halk tarafından 4 yılda bir seçilen meclis)  olarak iki gruptan oluşuyordu.

II. Abdülhamit 1877-1878 Osmanlı – Rus Savaşını (93 Harbi) bahane ederek meclisi kapatmıştır. Fakat savaşın bir yıl sonra bitmesine rağmen meşrutiyet ilan edilmemiş İstibdat adı verilen yönetim anlayışı ile 30 yıl boyunca ülkeyi yönetmiştir. Bu dönemde Sanayi Nefise Mektebi, Baytar Mektebi, Halkalı Ziraat Mektebi açılmıştır. Duyun-ı Umumiye İdaresi ve tütün üretimini arttırmak için Reji idaresi kurulmuştur.

Kpss genel kültür tarih dersi I. meşrutiyet konusunu tamamladık. Bir sonraki tarih dersi konumuz ise 19. Yüzyıl Osmanlı Siyasi Gelişmeler olacaktır.

, , , , ,

9 Yorum Yapılmış I. Meşrutiyet

  1. Furkan 20 Ekim 2018 at 16:14 #

    Jön türklerin neresi aydın neresi çözümcü zaten dış güçler tarafından ırkçılıkla suçlanan osmanlıda daha fazla ırkçılık yaparak parçalanmayı hızlandırdılar onların soyu olan ülkücüler ve partileride aynı zihniyetle devam ediyor.Koltuk sevdasından başka bir dertleri yok aydın olacak bir tarafları yok ne jön türklerin nede ülkücülerin sorgulamak araştırmak nedir bilmeyen insanlar liderleri ne derse onu yaparlar boş yere uçurumdan aşşağı bile atlarlar.

    • beyza ertunç 20 Kasım 2018 at 19:57 #

      arkadaş 5 bilginden 9’u yanlış. Jön TÜRKLER Türkçülüğü değil osmanlıcılığı savunmuşlardı zaten. Osmanlıcılık bütün milletlerin eşit olduğunu barış içinde bir arada yaşanması gerektiğini savunur. Bunun neresi ırkçılık? Ayrıca sen Türklük şuuruna bilgisizlik diyemezsin.

  2. mahmud 27 Eylül 2016 at 15:20 #

    Abdülhamit han öyle bir zamanda yönetimi devralmıştır ki. zaten tarihi bilenler niye sıkıyönetimle yönettiğini anlayabileceklerdir.ama tabiki ancak gücünün yettiğince idare edebilmiş Abdülhamid düşünce Osmanlıda düştü.

    • Seni tarihçi 16 Mayıs 2017 at 23:35 #

      Sen çok zeksin yav onca adam kıtlığı olmuş devlet hazinesi boş sen Abdülhamit diyorsun bu bi kişiye bağlı olamaz kardeş

  3. Meral 26 Ocak 2016 at 13:56 #

    Mesruriyetin ilani kanuni esasinin ilani ayni sey mi?Okce mesrutiyet ilan edildi sonra kanuni esasi degil mi?

    • Büşra 31 Mayıs 2016 at 05:29 #

      Mesrutiyet demek anayasal yonetime gecmek demek zaten, dolayısıyla kanuni esasi ilan edildiği icin meşruti yonetime gecilmis oldu.

  4. Murat 21 Ekim 2015 at 03:03 #

    Devami?

  5. mavi 18 Mayıs 2015 at 23:36 #

    Konunun devami var da ben mi goremiyorum ki,yardimci olabilir misiniz acaba..?

  6. kırşehir 24 Mart 2015 at 22:24 #

    istibdat devri denmiş. peki ama kime göre istibdad ???

Bir Cevap Yazın