Ek fiil (Ek eylemler)

Ek Fiil

Ek fiil , diğer bir tabirle ek eylemler, Kpss Türkçe dersindeki sözcük çeşitlerinden fiiller konusunun devamı niteliğindedir. Ek eylem konusu içinde, ek eylem çeşitleri, kullanım şekilleri örneklerle beraber işlenecektir. Bir önceki konumuz olan fiillerin devamı niteliğinde olan bu konunun ayrıntılarına geçelim.

Ek Fiil (Ek Eylem) ve Çeşitleri

Eylemlere gelerek onları bileşik zamanlı (iki zamanlı), isimlere gelerek onları yüklem yapan eklerdir. Ek fiil ektir, sözcük değildir. Ek fiil çeşitleri 2 ana başlıkta toplanmaktadır.

1) Fiillere gelen ek fiil: Bileşik zaman ekleridir. (idi, imiş, ise)

Örnekler

Sorduysam

Demişti

Görmüşse

Görmüştü

2) İsim soylulara gelen ek fiil: İsim soylu sözcükleri yüklem yapan eklerdir. Ayrıca ‘ise’ olarak isim soyluya gelir ve koşul anlamı verir.

Örnekler

Ali’dir

Evdeyse

Hastayım

Mutluysa iyidir.

Biz genciz bu nedenle dinciz.

Bir zamanlar buradayk.

İsim soylulara gelen ek fiilin 4 şekli vardır:

  • Ek Fiilin Hikayesi: Di’li geçmiş zamanla oluşur. (-idi)
Örnekler

Çalışkank

Bendim

  • Ek Fiilin Rivayeti: Miş’li geçmiş zamanla oluşur. (-imiş)
Örnekler

İyiymişim

Zormuş

Vefasızmışsın

Huzurluymuşlar

  • Ek Fiilin Şartı: (ise)
Örnekler

Sınav yarınsa gelir.

Sensen sevinirim.

O da benim gibiyse.

  • Ek Fiilin Geniş Zamanı: (-im, -sin, -dir, -iz, -siniz, -dirler)
Örnekler

İyiyim

İyisin

İyisiniz

İyidir

İyidirler

Ek fiilin geniş zamanının 3. tekil kişi eki (-dir) çoğu zaman söylenmez ama varlığı bellidir.

Burası güzel (dir)

Adı Kezban (dır)

Ek eylemin geniş zamanının 3. tekil kişi zamanı (-dır), kesinlik ya da olasılık anlamları için bazı fiillerde görülür.

Şimdi uyuyordur. (Ek fiil olasılık anlamı katmış)

Ders bitmiştir gidebilirsiniz. (Ek eylem burada ise kesinlik anlamı katmış)

Yarın gelecektir. (olasılık anlamı)

İsim soylu sözcüklerin ek eyleminin olumsuz biçimi ‘değil’ sözcüğüdür.

Güzeldir => Güzel değildir.

Pahalıymış => Pahalı değilmiş.

Kpss Türkçe dersindeki isim soylu sözcükere gelen ek eylemlerle belirteceğimiz bir diğer nokta da, fiilimisilerin de isim soylu sözcük olmalarıdır. Bu nedenle de isim soylu sözcüklere gelen ek eylemleri alırlar. (Fiilimsilerle ilgili konumuz ek fiil konusundan sonra gelmektedir.)

Örnekler

Bulanlarmış (Buradaki ‘Bulanlar’ kelimesi fiilimsi ve isim soylu yüklemdir ve ek eylem almıştır.)

Çalışmaktır. (Aynı şekilde buradaki ‘Çalışmak’ kelimesi de fiilimsi ve isim soylu yüklemdir ve ek eylem almıştır.)

Kpss genel yetenek Türkçe dersindeki Ek Fiil konusunu ve bu konuya ait ek eylem çeşitlerini inceledik. Bir sonraki Türkçe konumuz Fiilimsiler olacaktır.

, , , ,

Henüz Yorum Yazılmamış ilk yorumu sen yap

Bir Cevap Yazın