Ünlemler Türkçe dersinde anlatımı kısa olan konulardan biri olmakla beraber sözcük türleri içinde değerlendirilmektedir. KPSS’de, YGS’de ve diğer sınavlarda çok fazla soru olarak karşımıza çıkmayan ünlem konusunu, sık kullanılan ünlem çeşitleri ve örneklerle beraber irdeleyelim.
Ünlemler
Türkçe dersinde sözcük türlerinde bir başlık olan ünlemler, cümle için hitap (seslenme) ya da duygu anlamı taşıyan sözlerdir. Bir diğer tanımla sevinç, acıma, kızma, şaşkınlık, korkma… gibi çeşitli duyguları ve seslenme anlamı verece sözcükleri ifade eden sözlere ünlem denilmektedir.
Yukarıdaki tanımla beraber ünlemler konusunda değinmemiz gereken bir başlık da ünlemlerin görevleri ve çeşitleridir.
Ünlemlerin Görevleri
- Hitap Bildirmek (Seslenme): Hey, ey, bre, hu, alo, be hey, anne, gençler, dostlar, Ali….
- Duygu Belirtmek: Eyvah, tüh, yazık, ne yazık ki, vah vah, oh, uf, of, eh, ah, bravo, aferin, pes, yuh, aaa, eee, ya, yahu, imdat, hayret ….
Ünlem Çeşitleri
1) Asıl (gerçek) Ünlemler: Eh, eyvah, yazık, bravo…
2) Aslında Ünlem Olmadığı Halde Duygu ve Seslenme Anlamı Olan Ünlemler
Tanrım yardım et!
Gençler, geleceğinizi düşünün!
Sen, ayağa kalk!
Yaşasın, zil çaldı!
Anne! Kapıyı aç.
Ah dediğini duydum. (Ah bir ünlem sözcüğü olmasına rağmen burada isim görevinde kullanılmıştır)
Çocuğun eyvahları…. (Yine isim görevinde kullanıldığında bu sözcük için de ünlem diyemeyiz)
Tanrım yardım et! (Burada ‘yardım et’ yüklem, gizli özne ise ‘sen’dir. Fakat ünlem olan kelimeyi cümlenin ögeleri içinde değerlendiremeyiz.)
Kpss genel yetenek Türkçe dersindeki Ünlemler konusunu işlemiş olduk. Konu başında da belirttiğimiz gibi bu konunun anlatımı kısadır. Sınavlarda çok fazla çıkmamasına rağmen sözcük türlerinde geçtiği için ve müfredata dahil olan bir konu olduğu için konuyu örneklerle açıklama çalıştık. Bir sonraki Kpss Türkçe konumuz Bağlaçlar olacaktır.
Henüz Yorum Yazılmamış ilk yorumu sen yap