Bu yazı Kpss Güncel ilk olarak şurada görüldü: .
]]>Birleşmiş Milletler (BM) Türkiye'nin Üye Olduğu Uluslararası Kuruluşlar Avrupa Birliği ve Türkiye İlişkileri Ulusal Kuruluşlar
Kpss her yıl düzenli olarak güncel olaylarla ilgili 3 tane soru sormaktadır. Buradaki amaç kpss’nin adayların sadece ders bilgisini değil genel kültür bilgisini de ölçme amacıdır. Bu yüzden soru sayısı az da olsa yanlış cevaplanma oranı yüksek olduğu için güncel olaylar önem kazanmaktadır. Aslında güncel olay sorularını doğru cevaplamak biraz da şans işidir. Bu şans olayını en aza indirmek için ders çalışma dışında haber dinleme, çeşitli etkinliklere katılma, aktivitelerden haberdar olma, gazete ve dergi okuma gibi genel kültür bilgilerimizi arttıcı etkinliklere hayatımızda yer vermemiz bu soruları daha rahat çözmemizi sağlayacaktır. Tabi ki bu aktiviteleri alışkanlık haline getirmek her birey için gereklidir. Sonuçta genel kültür bilgisi yüksek olan herkes bilgisiyle toplum önünde daha çok öne çıkabilmekte ve potansiyelini yansıtabilmektedir.
Kpss güncel konularının içinde Ulusal kuruluşlar, Türkiye’nin üyesi olduğu uluslararası kuruluşlar, Türkiye’nin üye olmadığı Uluslararası kuruluşlar ve devamlı gelişen güncel olaylar bulunmaktadır.
Hepinize Başarılar.
Bu yazı Kpss Güncel ilk olarak şurada görüldü: .
]]>Bu yazı Ulusal Kuruluşlar ilk olarak şurada görüldü: .
]]>Ulusal kuruluşlar kpss güncel konular içinde yer almaktadır. Bazı kaynaklarda bu konu kpss vatandaşlık konuları içinde işlenmektedir. Ancak ulusal kuruluşlar olsun buna benzer diğer konular olsun devamlı güncellendiği için güncel olaylar içinde değerlendirilmesi gerekmektedir.
1) Merkez Bankası: Ulusal kuruluşlar içinde yer alan Merkez Bankası 1930 yılında kurulmuştur. Merkezi Ankara’dadır.
* Merkez Bankasının Temel Görev ve Yetkileri: Kpss genel kültür güncel konular içinde yer alan Merkez Bankasın temel görev ve yetkileri aşağıda listelenmiştir.
2) Hazine Müsteşarlığı: Ulusal kuruluşlar içinde yer bir diğer kuruluş da hazine müsteşarlığıdır.
3) Sermaye Piyasası Kurulu (SPK): SPK ulusal kuruluşlar ve bağımsız idari otoriteler içinde yer almaktadır.
4) RTÜK ( Radyo ve Televizyon Üst Kurulu ): Ulusal Kuruluşlar ve bağımsız idari otoriterler içinde yer alan RTÜK 1994 yılında kurulmuştur.
5) Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK): Ulusal kuruluşlar ve bağımsız idari otoriterler içinde yer alan BDDK 1999 yılında kurulmuştur.
6) Rekabet Kurumu (RK): Ulusal kuruluşlar ve bağımsız idari otoriterler içinde yer alan Rekabet Kurumu 1994 yılında kurulmuştur.
7) Telekomünikasyon Kurumu (TK): Ulusal kuruluşlar ve bağımsız idari otoriterle içinde yer alan Telekomünikasyon Kurumu 2000 yılında kurulmuştur.
8) Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK): Ulusal kuruluşlar ve bağımsız idari otoriterler içinde yer alan bir diğer kuruluş olan EPDK 2001 yılında kurulmuştur.
9) Kamu İhale Kurumu (KİK): Ulusal kuruluşlar ve bağımsız idari otoriterler içinde yer alan Kamu İhale Kurumu, kamu kurum ve kuruluşlarının yapacakları ihalelerde uygulanacak esas ve usulleri belirler ve şikayetleri inceler.
10) Şeker Kurumu (ŞK): Ulusal kuruluşlar ve bağımsız idari otoriterler içinde yer alan Şeker Kurumu, şeker rejimini, şeker üretimindeki usul ve esaslar ile fiyatlandırma ve pazarlama yöntemlerini düzenlemektedir.
11) Tütün ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK): Kpss genel kültür güncel konular içinde yer alan ulusal kuruluşlar ve bağımsız idari otoriterler içindeki son kuruluş olan TAPDK, tütün ve tütün mamullerinin üretimine, iç ve dış alım ve satımına ilişkin esas ve usulleri düzenlemektedir.
Kpss genel kültür güncel konular içinde yer alan Ulusal Kuruluşlar konusu tamamlanmıştır.
Bu yazı Ulusal Kuruluşlar ilk olarak şurada görüldü: .
]]>Bu yazı Avrupa Birliği ve Türkiye İlişkileri ilk olarak şurada görüldü: .
]]>Avrupa Birliği Türkiye’nin üyelik aşamasında olduğu uluslararası kuruluşlar arasında yer almaktadır. Bir önceki kpss güncel olaylar konusunda Türkiye’nin üye olduğu uluslararası kuruluşları incelemiştik. Bu bölümde de Avrupa Birliği konusunu ve Türkiye’nin üye olmadığı uluslararası kuruluşları işleyeceğiz.
Avrupa birliği’nin temeli 1951’de kurulan ”Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu”dur. Bu topluluk 1957’de Roma Antlaşması ile beraber ”Avrupa Ekonomik Topluluğu” adını almıştır. En başta her ne kadar ekonomik işbirliğini öngören çalışmalar yürütse de, zaman içinde sosyal, siyasal alanlarda da kendisine hedef koymuş ve ”Avrupa Topluluğu” adını almıştır. Nihai olarak 1992’de ”Avrupa Birliği” adını almıştır.
* Avrupa Birliği Para Birimi: 1 Ocak 2002 tarihinde Avrupa ortak para birimi Euro olarak belirlenmiştir. 1 ocak 2009 tarihinde Slovakya da ortak para birimi Euro’ya geçmiştir. 1 ocak 2008’den itibaren Malta ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi de AB ortak para birimi olan Euro’ya geçmiştir. Letonya ve Polonya gibi ülkeler kademeli olarak Euro kullanmaya başlayacaklardır.
Kpss güncel konular dersinde yer alan AB anayasasının yürürlüğe girebilmesi için üye devletlerin kabul etmesi gerekmektedir. Fransa ve Hollanda 2005 yılında AB anayasasını halk oylamasına sunmuşlardır ve reddetmişlerdir. 2077 yılında Lizbon Antlaşması adı altında yeni bir AB anayasası oluşturulmuştur. Bu AB anayasasını halk oylamasına sunan tek ülke olan İrlanda 2008’de reddetmiştir. Ancak 2009 yılındaki yeni halk oylamasıyla kabul etmişlerdir.
Kpss genel kültür güncel konulara Avrupa Birliği ile Türkiye İlişkileri ile devam edeceğiz. Türkiye ile AB ilişkileri 1959 yılında Türkiye’nin Avrupa Ekonomik Topluluğu’na ortaklık başvurusu ile başlamıştır. Bu başvuru 1963 yılında Ankara’da Ankara Antlaşması’nın imzalanmasıyla hayata geçmiştir.
O dönemlerde Türkiye iç sorunlar nedeniyle AB sürecine fazla önem gösterememiştir. Fakat 1987 yılında Turgut Özal döneminde AB üyeliği tekrar gündeme gelmiş ve Avrupa Birliğine tam üyelik başvurusu yapılmıştır.
Bu başvurunun ardından Türkiye 1996 yılında Avrupa Birliği Gümrük Birliğine dahil olmuştur. 1999 yılında Helsinki zirvesiyle adaylık statüsü kazanan Türkiye, 3 Ekim 2005 yılında Lüksemburg zirvesiyle tam üyelik müzakerelerine başlamıştır.
Avrupa Birliği ile ilişkilerde şu anda baş müzakereci AB Bakanımız Egemen Bağış’tır. Daha fazla bilgi için tıklayın.
Kpss genel kültür güncel konular dersinin bir önceki konusu Türkiye’nin Üye olduğu Uluslararası kuruluşlardı. Şimdi de Türkiye’nin Üye olmadığı Uluslararası Kuruluşları işleyeceğiz.
1) EFTA (Avrupa Serbest Ticaret Bölgesi): 1960 yılında AB’ye alternatif olarak kurulmuş, 4 Avrupa ülkesinin üye olduğu uluslararası bir ticaret örgütüdür. Kurucular dahil üyelerin çoğu EFTA’dan ayrılarak AB’ye girmiştir.
2) Şanghay İşbirliği Örgütü: Varşova Paktı’nın yerini alması beklenen bu örgüt üyeleri Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve 2001 yılında Özbekistan katılımı ile 6ülkeden oluşmaktadır.
Hindistan, İran, Moğolistan ve Pakistan bu örgütte gözlemci olarak bulunmaktadır.
3) BDT ( Bağımsız Devletler Topluluğu): 1991’de Sovyet Rusya’nın dağılmasından sonra Baltık devletleri ve Gürcistan hariç tüm eski Sovyetler Birliği Cumhuriyetleri bu anlaşmayı imzalamışlardır. 1993 yılında Gürcistan bu anlaşmayı imzalasa da 2008’de Rusya ile yapılan savaştan sonra birlikten ayrılmışlardır.
Azerbaycan, Beyaz Rusya, Ermenistan, Kazakistan, Kırgızistan, Moldova, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan, Rusya Federasyonu ve Ukrayna Bağımsız Devletler Topluluğu’na dahil ülkelerdir.
4) OPEC (Petrol İhraç Eden Ülkeler Birliği): 1960’ta kurulan Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü, petrol ihraç eden ve Dünya petrol rezervlerinin üçte ikisini ellerinde bulunduran 13 ülkeden oluşmaktadır.
5) OAPEC (Petrol ihraç eden Arap Ülkeler Birliği): 1968 yılında kurulan bu örgüt 11 ülkeden oluşmaktadır. Bu örgütün kurulma amacı üye ülkeler arasındaki işbirliğini geliştirmek, hem bireysel hem de kollektif olarak petrol sanayisindeki yasal çıkarlarını korumaktır.
6) NAFTA (Kuzey Amerika Serbest Ticaret Bölgesi): ABD, Meksika ve Kanada arasında 1994 yılında imzalanmıştır.
7) G8 (Gelişmiş 8 Ülke): G-8 (Group Of Eight), dünyanın en zengin ülkelerini kapsamaktadır. Bu ülkeler, ABD, Japonya, Almanya, Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Kanada ve Rusya’dır.
Avrupa Birliği ve Türkiye’nin üye olmadığı uluslararası kuruluşları konularını bitirdik. Bir sonraki kpss güncel olaylar konusu Ulusal Kuruluşlar olacaktır.
Bu yazı Avrupa Birliği ve Türkiye İlişkileri ilk olarak şurada görüldü: .
]]>Bu yazı Türkiye’nin Üye Olduğu Uluslararası Kuruluşlar ilk olarak şurada görüldü: .
]]>Türkiye’nin üye olduğu uluslararası kuruluşlar devamlı güncellenmekle birlikte Kpss güncel konular içinde bilinmesi gereken önemli konulardandır. Kpss genel kültür sorularının içerisinde yer alan bu konu sadece Kpss açısından değil genel kültürümüzün gelişmesi açısından da bize katkı sağlayacaktır. Bu üye kuruluşları teker teker inceleyelim.
1) Nato (Kuzey Atlantik Paktı): 2. Dünya Savaşı’ndan sonra Sovyet Rusya’nın yayılımcı politikasına karşı 4 nisan 1949’da kurulmuştur.Üye sayısı 28 olan Nato birliğine Türkiye 1952 yılında kabul edilmiştir. Ülkemiz askerlerini Avrupa dışında ilk olarak Afganistan’a sonra da Avrupa dışına ikinci kez Libya’ya (Mart 2011) Nato bünyesinde göndermiştir. 2012 Nato zirvesi en son Chicago’da yapılmıştır.
2) AGİT (Avrupa Güvenlik İşbirliği Teşkilatı): 1970’li yılların başında soğuk savaş koşullarındaki Avrupa’nın bölünmüşlüğüne son vermek , güvenlik ve istikrarın kazanılmasını sağlamak amacıyla 1973 tarihinde Helsinki’de çalışmalara başlanmış ve 1975’de 33 Avrupa ülkesi, ABD ve Kanada tarafından Helsinki Nihai Senedi’nin imzalanmasıyla sonuçlanmıştır.
3) Ekonomik İşbirliği Örgütü (EİT): 1985 yılında Türkiye, İran ve Pakistan arasında kurulmuştur. Sonradan Afganistan, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Özbekistan’ın katılımıyla 10 üyeli bir teşkilat haline gelmiştir.
4) G-20 (Ekonomisi Gelişmiş ve Gelişmekte Olan 20 Ülke): Küresel ekonomi ve mali sistemin daha fazla geliştirilmesini sağlamak ve küresel krizlere karşı önlem almak amacıyla 1999 yılında kurulmuştur. G-20 üyeleri; Arjantin, Avustralya, Brezilya, Kanada, Çin, Fransa, Almanya, Hindistan, Endonezya, İtalya, Japonya, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Türkiye, İngiltere, ABD ve Avrupa Birliğinden oluşmaktadır.
5) OECD (Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü): Türkiye’nin üye olduğu uluslararası kuruluşlar arasında olan OECD, 1947 ile 1960 yılları arasında faaliyet gösteren Avrupa İktisadi İşbirliği Teşkilatı (OEEC) yerine oluşturulmuş bir örgüttür. OECD 1961 yılında resmen faaliyete başlamıştır. Son üyesi Şili olup şu anda Türkiye dahil 31 üyesi bulunmaktadır.
6) Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ): 25 Haziran 1992 tarihinde Türkiye’nin öncülüğünde İstanbul Zirvesi Bildirisi ile kurulmuştur. KEİ üyeleri; Arnavutluk, Azerbaycan, Bulgaristan, Ermenistan, Gürcistan, Moldova, Romanya, Rusya, Sırbistan, Türkiye, Ukrayna ve Yunanistan olmak üzere 12 üyeden oluşmaktadır. Merkezi İstanbul’dadır.
* KEİ Vize Anlaşmaları: ”KEİ Üyesi Ülkelerin İşadamları İçin Vize İşlemlerinin Kolaylaştırılması Anlaşması” ile ”KEİ Üyesi Ülkelerin Profesyonel Sürücüleri İçin Vize İşlemlerinin Kolaylaştırılması Anlaşması” 2008 yılında Tirana’da 19. Balkanlar Konseyi Toplantısında, Arnavutluk, Ermenistan, Moldova ile Türkiye arasında imzalanmıştır.
7) Gelişmekte Olan 8 İslam Ülkesi (D-8): Türkiye’nin üye olduğu uluslararası kuruluşlar dahilinde olan, ilk adımlarını Necmettin Erbakan’ın attığı D-8, Türkiye, İran, Pakistan, Bangladeş, Malezya, Endonezya, Mısır ve Nijerya’nın katılımıyla 1997 yılında İstanbul’da yapılan Devlet/Hükümet Başkanları Zirvesi ile resmen kurulmuştur.
8) İslam Konferansı Örgütü (İKÖ): 1969’da Fas’ta kurulmuş olup merkezi Cidde’dedir. Türkiye dahil 57 üyesi bulunmaktadır. 2005’ten bu yana genel sekreterliğini Prof. Dr. Ekmeleddin İhsanoğlu yürütmektedir.
9) Avrupa Konseyi (AK): Türkiye’nin üye olduğu uluslararası kuruluşlar içerisinde bulunan Avrupa Konseyi, 1949 yılında Avrupa’da insan hakları, demokrasi, ve hukukun üstünlüğünü savunmak amacıyla Avrupa çapında kurulmuş hükümetler arası kuruluştur. Avrupa Birliğinden farklı olmakla beraber Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Avrupa Konseyine bağlıdır. 2010 Anayasa değişikliği ile Türkiye vatandaşları haklarını burada aramadan önce Anayasa Mahkemesinde haklarını arayabilecektir. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin merkezi Fransa’nın Strasbourg kentindedir. Burada görev yapan Türk yargıcın adı Ayşe Işıl Karataş’tır. Avrupa Konseyi Parlamenter Meclis Başkanlığına Mevlüt Çavuşoğlu seçilmiştir.
10) Birleşmiş Milletler (BM): Türkiye’nin üye olduğu uluslararası kuruluşlar içerisinde yer alan Birleşmiş Milletler konusu bir önceki konuda detaylı bir şekilde anlatılmış. Konuya buradan olaşabilirsiniz: Birleşmiş Milletler (BM)
Bu yazı Türkiye’nin Üye Olduğu Uluslararası Kuruluşlar ilk olarak şurada görüldü: .
]]>Bu yazı Birleşmiş Milletler (BM) ilk olarak şurada görüldü: .
]]>Birleşmiş Milletler Türkiye’nin üyesi olduğu bir kuruluştur. 2. Dünya Savaşı’ndan sonra birçok insanın ölmesi sonucu barış ve güvenliği sağlamak amacıyla 1945 yılında kurulmuştur. 192 üyesi bulunan Birleşmiş Milletlerin merkezi New York, Avrupa’da ise merkez Cenevre’dir.
Birleşmiş Milletler resmi dil olarak şu anda ingilizce, fransızca, rusça, çince, ispanyolca ve arapçayı kullanmaktadır.
* Genel Kurul: Silahsızlanma, barış ve güvenliği sağlamak, bozulan iyi ilişkiler için barışçıl çözüm üretmek genel kurulun görevleri arasındadır. Birinci karar alma organıdır.
* Güvenlik Konseyi: Birleşmiş milletler yürütme organıdır. Daimi üyesi olan ABD, Çin, İngiltere,Fransa ve Rusya’nın veto hakları bulunmaktadır. 10 tane geçici üye vardır ve bunlar her iki yılda bir seçilmektedir. Türkiye de 2009 yılından beri geçici üye olarak görev almaktadır bu konseyde ancak Türkiye’nin diğer geçici üyeler gibi veto hakkı yoktur.
Güvenlik konseyinin amacı BM’nin amaçlarına uygun barışı korumak, silahsızlanmayı denetleyici planlar hazırlamak, barışa karşı oluşabilecek tehditleri ortadan kaldırmak ve bu durumları soruşturmak, barışı bozanlara karşı askeri birlik kurarak onlara karşı tedbir almaktır.
* Ekonomik Sosyal Konsey: Birleşmiş milletler ekonomik ve sosyal sorunlara müdahale etmek amacıyla bu konseyi kurmuştur. İnsan hakları ve temel özgürlükleri baz alırlar ve bu yönde hareket ederler.
* Genel Sekreterlik: BM’nin diğer organlarının daha rahat çalışabilmesi için gerekli ortamı hazırlamaktadır. Barış ve güvenliği bozucu her türlü olay için raporlar hazırlayıp bu raporları güvenlik konseyine sunmaktadır.
* Uluslararası Adalet Divanı: Birleşmiş Milletler yargı organıdır. Hollanda Lahey’dedir. Uluslararası sorunları ve savaş suçlularını yargıç kararıyla yargılamaktadır.
BM YARDIMCI KURULUŞLAR
* Unesco (BM eğitim, bilim ve kültür örgütü): Eğitim , bilim, kültür ve haberleşme alanlarında uluslararası işbirliği ve aktiviteler sağlamak için Paris’te 1946 yılında kurulmuştur. Türkiye de 1946 yılında Unesco’ya üye olmuştur.
– Unesco 2011 yılını Evliya Çelebi yılı ilan etmiştir.
– Kapadokya ve Göreme Milli Parkı, İstanbul’daki tarihi yerler, Divriği Ulu Camii, Darüşşifa, Hitit başkenti Hattuşaş, Nemrut Dağı, Pamukkale, Ksantos-Letoon, Safranbolu tarihi şehri ve Truva Unesco’nun Türkiye’deki Dünya Kültür Mirası olarak saydığı yerler arasındadır.
* Unicef (BM Çocuk Fonu): Merkezi New York. kuruluşu 1946’dır. Türkiye 1954’te üye olmuştur. 2010’da Türkan Şoray ”Barış Elçisi” olarak seçilmiştir.
* Dünya Bankası (WB): Merkezi Washington, kuruluş yılı 1945’tir. 1947’de Türkiye üye olmuştur. Uzun, kısa vadeli bazende karşılıksız kredi vermektedir.
* Dünya Sağlık Örgütü (WHO): Merkezi Cenevre, Kuruluş yılı 1948’dir. Uluslararası boyutta sağlık alanında çalışma ve hastalıklarla mücadele etmek amacıyla kurulmuştur.
* Dünya Ticaret Örgütü (WTO): Merkezi Cenevre, Kuruluş yılı 1953, Türkiye’nin üyeliği 1953’tür. Hükümetlerin ticaret yasalarını uluslararası çerçevede geliştirmek ve ticari ilişkilerin düzenlenmesini sağlamak amacıyla kurulmuştur.
* Gıda ve Tarım Örgütü (FAO): Merkezi Roma, Kuruluş yılı 1946, Türkiye’nin üyeliği 1947’dir. Açlığa karşı ortaya çıkan tehlikeleri ortadan kaldırmak amacıyla kurulmuştur.
* Uluslararası Çalışma Teşkilatı(ILO): Asıl kuruluş yılı 1919, BM bünyesine geçmesi 1946’dır. Merkezi Viyana’dır ve Türkiye 1932 yılında üye olmuştur. Dünya işçilerinin sosyal ve çalışma koşullarını geliştirmek ve sosyal güvenlik önlemlerini yaygınlaştırma amacıyla kurulmuştur.
* BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR): BM bünyesi altında mültecilerin ülkelerine dönmesine yardımcı olmak amacıyla 19580’de kurulmuştur.
* BM Kalkınma Programı (UNDP): Başkanlığını bir süre Kemal Derviş’in yaptığı bu programın amacı, geri kalmış ülkelerin kendi kaynaklarına yönelmesini sağlama ve bu yönde teşvikler oluşturmadır.
* BM Çevre Programı (UNEP): Merkezi Nairobi, kuruluş yılı 1972’dir.
* IMF (Uluslararası Para Fonu): Merkezi Washington olan İMF 1944 yılında kurulmuş, Türkiye de 1947 yılında üye olmuştur. Türkiye hazine müsteşarlığı aracılığıyla IMF ile ilişkilerini sürdürmektedir.
Bu yazı Birleşmiş Milletler (BM) ilk olarak şurada görüldü: .
]]>